اگر به دنبال شناخت بهترین سازهای کوبه ای هستید، به شما پیشنهاد میکنیم این بلاگ را تا انتها مطالعه فرمایید. ساز کوبه ای به سازی گفته میشود که از طریق ضربه، مالش، خط کشیدن، سایش و … به صدا در میآید. از سازهای کوبه ای برای نگه داشتن ریتم در اجرا استفاده میشود. اما فراموش نکنید که این ساز به دلیل انعطافپذیری بالا، به تنهایی نیز تک نوازی زیبایی میآفریند. ساختار این ساز و شیوهی اجرایی آن به گونهای است که صدای سازهای کوبه ای، بم میباشد که در کنار سازهایی که صداهای زیر تولید میکنند میتواند ترکیب فوقالعادهای باشد. در ادامه تلاش کردیم تا بهترین سازهای کوبه ای را از لحاظ کوک به شما معرفی کنیم.
انواع کوک سازهای کوبه ای
سازهای کوبه ای از نظر کوک به دو دستهی سازهای کوبه ای با کوک معین و سازهای کوبه ای با کوک نامعین تقسیم میشوند. سازهای کوبه ای با کوک معین آن دسته از سازهای کوبه ای هستند که قابل کوک کردن باشند و یا نتهای مختلفی داشته باشند مانند هنگ درام. آن دسته از سازهای کوبه ای که قابلیت کوک شدن را ندارند، سازهای کوبه ای با کوک نامعین نامیده میشوند. مانند دف، طبل و دایره.
بهترین سازهای کوبه ای ایرانی
از بهترین سازهای کوبهای ایرانی میتوانیم تنبک، دف، دهل، نقاره و دایره را نام ببریم. در ادامه به توضیح مختصری در رابطه با این سازهای کوبه ای ایرانی خواهیم پرداخت.
تنبک
معروفترین ساز در بین سازهای کوبه ای، تنبک است که جزو سازهای کوبه ای ایرانی با کوک نامعین میباشد. این ساز با اسامی تنبک، تمبک، تنبوک، دنبک، دمبک و در بعضی موارد به اسم ضرب شناخته میشود. یکی از مهمترین کاربردهای این ساز، نگه داشتن ضرب و ریتم برای سایر سازها و در واقع کامل کردن اجرا میباشد. تنبک از جمله سازهای قدیمی ایرانی میباشد، که ریشه در فرهنگ غنی این کشور دارد.
دف
یکی دیگر از سازهای کوبه ای ایرانی با کوک نامعین، دف نام دارد. که هم در گروه نوازی و هم در تک نوازی مورد استفاده قرار میگیرد. کاربرد این ساز بیشتر در موسیقی کردی میباشد. ساز دف یک تخته چوب گردو میباشد، که لایهای از جنس پوست و یا جنس پلاستیک روی یک قسمت آن کشیده میشود. داخل دف نیز زنجیرهایی به دیوارهی دف نصب شدهاند و در هنگام نوازندگی با تکان دادن ساز صدای زیبایی تولید میشود.
دهل
یکی از سازهای کوبه ای موسیقی ایرانی با کوک نامعین، دهل نام دارد. دهل سازی دوار، بزرگ و دو رویه است که در دستهی سازهای پوست صدای دو طرفه قرار میگیرد که با یک چوب بزرگ به نام چوگان یا چنگال و یک چوب کوچک به نام ترکه یا دیرک نواخته میشود. پوست صدا بودن به این معناست که صدا از طریق ضربه زدن به پوست تولید میشود و دو رویه یعنی در هر دو طرف این ساز پوستی از گاو یا گاومیش کشیده شده است. ساز دهل در مناطق سیستان و خراسان بسیار مرسوم و پرکاربرد است.
نقاره
یکی دیگر از سازهای کوبه ای کهن ایرانی با کوک نامعین، نقاره یا ناقاره نام دارد. نقاره به صورت طبل دوتایی است که سطح یکی کوچکتر از دیگری میباشد که هر دو به وسیلهی یک نوازنده و با دو چوب نواخته میشود. طبل بزرگتر صدای بم و طبل کوچکتر صدای زیرتری تولید میکند. این طبلها از مس یا سفال ساخته میشوند و روی آنها پوست گاو یا گوسفند کشیده میشود. در ایام قدیم هم در زمان جنگ و هم در زمان جشن و شادی و صلح، برای اعلام حضور از نقاره استفاده میکردند.
دایره
دایره یا داریه یکی از سازهای کوبه ای موسیقی ایرانی با کوک نامعین میباشد. این ساز مانند ساز دف از یک قاب چوبی دایرهای ساخته شده است که روی آن را با پوستهای از جنس پوست حیوانات یا مواد مصنوعی میپوشانند. با این تفاوت که ساز دف از لحاظ ابعادی اندکی بزرگتر از ساز دایره میباشد. همچنین در بدنهی ساز دف زنجیرهای کوچکی آویزان هستند که به حلقهی چوبی متصل شدهاند اما در ساز دایره شاهد این زنجیرها نیستیم.
بهترین سازهای کوبه ای غربی
از بهترین سازهای کوبه ای غربی میتوانیم به هنگ درام، کاخن، درام، تومبا و بلز اشاره نماییم. در ادامه به شرح بعضی از آنها خواهیم پرداخت.
هنگ درام
هنگ درام ساز کوبه ای غربی با کوک معین میباشد. این ساز اولین بار در کشور سوئیس ساخته شد و هم اکنون در کشور ما طرفداران زیادی پیدا کرده است. هنگ درام به صورت دو نیم دایره است که روی هم قرار گرفتهاند. قسمت بالایی هنگ درام دینگ ساید نامیده میشود که فرو رفتگیها یا نتهای موسیقی روی آن قرار گرفتهاند. قسمت پایینی نیز گو ساید نام دارد.
کاخن
کاخن یا کاخون در زبان اسپانیایی به معنای صندوق یا جعبه میباشد. در واقع کاخن یک جعبه تو خالی است که در عین حال صدای گوش نوازی دارد. این جعبه دارای شش وجه میباشد که وجه جلویی یعنی آن قسمتی که نوازنده روی آن ضربه میزند نازکتر از بقیه صفحات ساخته شده است. در پشت کاخن حفرهای وجود دارد که باعث قویتر شدن صدای تولید شده توسط ساز میشود. در داخل کاخن نیز سیمهای فلزی قرار گرفتهاند که قابلیت تنظیم دارند. کاربرد این سیمها بدین صورت است که صدای کاخن را نزدیک به صدای درام میکند. نحوهی اجرای این ساز به این شکل است که نوازنده روی آن مینشیند و با کف دستان و انگشتانش به قسمت جلویی کاخن ضربه میزند.
درام
یکی از قدیمیترین سازهای کوبه ای جهان با کوک نامعین که ستون موسیقی برای گروهها میباشد، درام نام دارد. درام، درامز یا درام کیت مجموعهای از طبلها و سنجها میباشد که روی پایه نصب میشوند و در کنار هم یک ساز واحد و مستقل را تشکیل میدهند. به بیان سادهتر میتوان گفت تعدادی طبل که دور تا دور نوازنده را احاطه کرده است و او با دو چوب بر روی آنها ضربه میزند. اجرای این ساز به وسیلهی ابزارهایی مانند چوب و پدالهایی که در قسمت پایین سازها قرار دارند انجام میشود. به کسی که درام مینوازد، درامر گفته میشود. ساز درام در سبکهای جاز، راک، بلوز و همچنین پاپ به کار برده میشود.
تومبا
یکی از بزرگترین سازهای کوبهای در جهان که از قدمت بالایی برخوردار است، ساز تومبا میباشد. در واقع میتوان گفت تومبا بزرگترین ساز از مجموعه سازهای کوبه ای کنگا است. این ساز باید به وسیلهی دو دست نواخته شود تا صدای دلنشینی به گوش شنونده برسد. ساز تومبا توسط کشور کوبا ساخته شده است و در گذشته فقط برای مراسمهای خاص مانند عزاداری یا جشنهای عروسی استفاده میشده است اما در حال حاضر از آن برای اجرای موسیقی در کنار سازهای دیگر نیز استفاده میشود. این ساز را میتوان در سبکهای جاز، راک، بلوز، آراندبی و ورگا مشاهده کرد.
بلز
ساز بلز یا ارف از خانوادهی سازهای کوبه ای میباشد که مدلهای کوچک و رنگی این ساز برای کودکان طراحی شده است. بلز به معنای زنگها یا زنگولهها میباشد. در واقع شکل کوچک و ساده شدهی ساز زایلوفون میباشد. ساختمان بلز بسیار ساده است و از تیغه و قطعات فلزی کوچک و رنگی با طولهای مختلف ساخته شده است که فرکانس آنها با یکدیگر متفاوت بوده و صداهای مختلفی دارند. هر رنگ از تیغهها در بلز استاندارد، نت مخصوصی را ایجاد میکند که بدین ترتیب کودکان با توجه به صدای هر تیغه رنگی با صدای نت مربوطه آشنا میشوند. نوازنده به کمک مضراب و با ضربه زدن روی این تیغه مینوازد.
جمع بندی
در متن بالا به معرفی بهترین سازهای کوبه ای پرداختیم. سازهای کوبه ای انواع بسیار مختلفی دارند. اگر تمایل به نواختن سازهای کوبه ای دارید دنیایی از انتخاب پیش روی شما قرار دارد کافی است با مشاوره صحیح در یک فروشگاه معتبر و مطابق با علاقهی خود یکی از این سازها را انتخاب نمایید. برای مشاوره و اطلاعات بیشتر میتوانید با کارشناسان تیم تخصصی سنتور سلیمان در ارتباط باشید.